„Nowa etyka” w niemieckich muzeach
#muzeum #dziedzictwo #kolonializm #rozrachunek #restytucja
W dniu 23 lutego br. Związek Niemieckich Muzeów (Deutscher Museumsbund), organizacja zrzeszająca ponad 3700 instytucji muzealnych oraz pracowników muzeów, zaprezentował na konferencji prasowej podręcznik poświęcony problematyce opracowywania zbiorów o kolonialnej przeszłości i ich ewentualnej restytucji. Prace nad wydawnictwem, którymi kierowała Wiebke Ahrndt, dyrektor Muzeum Zamorskiego (Übersee-Museum) w Bremie, trwały 4 lata.
W głównej części podręcznika przedstawione zostały muzea z całego świata, które skonfrontowały się ze swoją kolonialną spuścizną. Autorzy opisują, w jaki sposób muzea te oddawały prawowitym właścicielom i ich spadkobiercom należące do nich wcześniej przedmioty, w tym dzieła sztuki, wytwory rzemiosła oraz ludzkie szczątki ‒ zwłaszcza czaszki. Dużo miejsca poświęcono organizacji przekazywania zbiorów oraz polityczno-prawnym uwarunkowaniom ich zwrotu. W zamierzeniu autorów podręcznik, opierający się na licznych case studies, ma zachęcić niemieckie muzea do opracowania własnych, nowych wytycznych i sposób postępowania z muzealiami o kolonialnej proweniencji. Z tego powodu podczas konferencji szef Związku Niemieckich Muzeów Eckart Köhne mówił o „nowej etyce”, którą należy wypracować w tym zakresie.
Podręcznik przyciągnął uwagę mediów w Niemczech, co świadczy o rosnącym zainteresowaniu opinii publicznej rozrachunkiem z kolonialną przeszłością. Otwarte pozostaje jednak pytanie o to, na ile niemieckie muzea podejmą tę problematykę i czy w dłuższej perspektywie będę gotowe zwrócić zagrabione muzealia (BR).