Serwis Instytutu Zachodniego 67/2018
- OBCHODY DNIA ŻAŁOBY NARODOWEJ W NIEMCZECH W 2018 ROKU
Podobnie jak w Polsce, tak i w Niemczech, listopad jest miesiącem wspominania tych, którzy odeszli. W tym kraju, co roku w drugą niedzielę przed adwentem, obchodzony jest tradycyjnie Dzień Żałoby Narodowej (Volkstrauertag). Wzorem lat ubiegłych główne uroczystości z tej okazji będą miały miejsce w Berlinie w Sali Plenarnej Bundestagu 18 listopada br. Ceremonia ku czci poległych pod patronatem prezydenta Republiki Federalnej będzie transmitowana na żywo przez telewizję ZDF.
Dzień Żałoby Narodowej jest to święto państwowe, wprowadzone w 1919 r. z inicjatywy Narodowego Związku Opieki nad Grobami (Volksbund Deutsche Kriegsgräberfürsorge, VDK), dla upamiętnienia żołnierzy niemieckich poległych w czasie I wojny światowej. Pierwsza oficjalna uroczystość miała miejsce w Berlinie (w Reichstagu) w 1922 r. Związek był głównym organizatorem obchodów również w kolejnych latach (w okresie Republiki Weimarskiej oraz w Republice Federalnej Niemiec). W 1926 r. zadecydowano, iż ceremonia ta będzie się odbywała regularnie w drugą niedzielę pasyjną („Reminiscere”), czyli piątą niedzielę przed Wielkanocą.
W okresie III Rzeszy władze nazistowskie przejęły święto, wykorzystując je dla własnych celów; zmieniły przy tym jego charakter oraz nazwę. Na mocy ustawy od 1934 r. obchodzono Dzień Pamięci Bohaterów (Heldengedenktag), którego organizatorem był Wehrmacht i NSDAP, zaś wytyczne dotyczące treści i realizacji obchodów były narzucane przez ministra propagandy I oświecenia publicznego w rządzie Hitlera - Josepha Goebbelsa.
Po II wojnie światowej, w 1948 r. przywrócono tradycję Dnia Żałoby Narodowej w jego pierwotnej postaci. W 1950 r, miały miejsce pierwsze centralne uroczystości przygotowane przez VDK w Bundestagu. W 1952 r., po uzgodnieniach między rządem federalnym, rządami krajów federacji oraz większymi wspólnotami wyznaniowymi, postanowiono przenieść obchody tego dnia na zakończenie roku liturgicznego, czyli na drugą niedzielę przed adwentem; poszerzono też jego formułę – odtąd składa się hołd ofiarom: obu wojen światowych, zbrodni nazistowskich, przemocy we wszystkich krajach, wypędzeń, wysiedleń i ucieczek. Święto to ma być zarazem dniem przestrogi na rzecz pojednania, porozumienia i pokoju.
Podczas centralnych uroczystości Dnia Żałoby Narodowej w Bundestagu, z udziałem prezydenta Niemiec, odczytywany jest specjalny tekst poświęcony pamięci tych, którzy stracili życie w wyniku wojen bądź stali się ofiarami przemocy i prześladowań z powodów politycznych i religijnych, zawierający też wyraz nadziei na pojednanie narodów i pokój w świecie. Stałym punktem programu pozostaje pieśń, będąca integralną część wojskowych uroczystości pogrzebowych, „Der gute Kammerad”, której autorem jest niemiecki poeta Ludwig Uhland (1809), a muzykę skomponował Friedrich Silcher. (MWM)
http://www.kleiner-kalender.de/event/volkstrauertag/0269c.html
https://www.volksbund.de/volksbund-volkstrauertag/geschichte-volkstrauertag.html
https://www.theology.de/kirche/kirchenjahr/volkstrauertag.php
https://www.rbb24.de/politik/beitrag/2017/11/volkstrauertag-berlin-gedenkt-der-kriegstoten.html
