Warsztaty i konferencja na forum UE na temat nielegalnego handlu dziełami sztuki
#sztuka #ochrona #kultura #dziełasztuki #Kulturgutschutz #NEXUD #KIKu-App #Grütters
W dn. 11 listopada 2020 r. odbyło się na forum unijnym cyfrowe spotkanie warsztatowe z udziałem ważnych podmiotów w dziedzinie ochrony dóbr kultury. Celem spotkania było zaprezentowanie i omówienie sprawdzonych sposobów i aktualnych projektów, które organom ścigania mogą ułatwić zwalczanie nielegalnego handlu dziełami sztuki.
Minister stanu ds. kultury Monika Grütters zwróciła uwagę, iż dzięki funkcjonującej w Niemczech ustawie o ochronie dóbr kultury oraz dalszym regulacjom na płaszczyźnie unijnej, została stworzona podstawa prawna do zwalczania nielegalnego handlu dziełami kultury i sztuki. Rząd w Niemczech stara się, poprzez finansowanie różnego rodzaju przedsięwzięć, energicznie wspierać działania dochodzeniowe na miejscu, by zapobiegać tego rodzaju praktykom.
W ramach wymiany doświadczeń strona niemiecka zaprezentowała trzy projekty w tym zakresie. Jednym z nich jest „sieć”: „Kompetenznetz Kulturgutschutz in Deutschland (NEXUD)”. Ma ona umożliwić stosownym władzom dostęp do naukowych ekspertyz, które pozwolą im na szybką weryfikację antycznych i archeologicznych obiektów kultury. Na tej podstawie będzie można później podjąć decyzję o wdrożeniu stosownego postępowania dotyczącego wątpliwych obiektów. NEXUD jest realizowany we współpracy Urzędu Pełnomocnika rządu RFN ds. kultury i mediów (BKM) i Krajowej Fundacji Kultury (Kulturstiftung der Länder).
Drugim z projektów jest aplikacja oparta na sztucznej inteligencji (KI): KIKu-App. Urzędnicy celni i policja mogą dzięki niej sfotografować archeologiczne dobra kultury i za pomocą sieci Deep-Learning-Netz otrzyma automatyczną wskazówkę dotyczącą kraju pochodzenia danego obiektu, a także jego ewentualnego nielegalnego przywozu bądź wywozu, jak również inne ważne informacje na temat samego obiektu (przedmiotu). BKM wspiera finansowo ten projekt kwotą 500 tys. euro.
Trzeci z projektów, to informacje zamieszczane na portalu Interpolu: www.kulturgutschutz-deutschland.de. BKM informuje na nim o regulacjach prawnych względem ochrony dóbr kultury obowiązujących w danym państwie (obecnie w ponad 100 krajach); dotyczy to zwłaszcza krajów o bogatym dziedzictwie historycznym i archeologicznym, jak np. Irak, Egipt czy Meksyk, a także krajów będących ulubionym celem podróży turystycznych. Dzięki temu osoby zajmujące się handlem dziełami sztuki, a także turyści mogą zaczerpnąć potrzebne wiadomości na temat nielegalnego zakupu i nielegalnego wywozu dóbr kultury, obowiązujące za granicą. Portal ten oferuje ponadto dostęp do obcojęzycznych banków danych dotyczących ustaw UNESCO oraz UNODC.
Po spotkaniu o charakterze warsztatowym uczestnicy EU CULTNET (nieformalnej sieci, utworzonej przez Radę UE w 2012 r., skupiającej ekspertów, przedstawicieli organów ścigania przestępstw i organów dochodzeniowych, a także specjalistów z dziedziny ochrony dóbr kultury) kontynuowali rozmowy podczas zamkniętej konferencji online. (MWM)